انواع کابل شبکه

کابل‌های شبکه بر اساس جنس بدنه، ساختار داخلی، سرعت، پهنای باند و… به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. جنس سیم‌های یکی از پارامترهایی است که در تقسیم بندی کابل‌ها تاثیر گذار است. در حالت کلی کابل‌های شبکه بر اساس جنس بدنه به دو نوع زیر تقسیم می‌شوند.

کابل شبکه مسی

کابل زوج بهم تابیده
کابل کواکسیال

کابل شبکه فیبر نوری

هر یک از این کابل‌ها نیز دارای مدل‌های گوناگونی هستند، که در بخش‌های بعدی آن‌ها را معرفی می‌نماییم. اگر با مفهوم کابل شبکه چیست آشنا نیستید پیشنهاد می‌کنیم مقاله کابل شبکه چیست را مطالعه کنید.

معرفی کابل زوج بهم تابیده

کابل زوج بهم تابیده به عنوان رایج‌ترین کابل در بازار شناخته می‌شود. دلیل نام‌گذاری آن این است که سیم‌های هادی کابل به صورت زوج یا دوتایی در هم تابیده شده‌اند. تابیده شدن سیم‌ها سبب جلوگیری از اختلالات الکترومغناطیسی و نویز می‌شود، زیرا با عبور جریان الکتریکی از سیم یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود تا اختلالات را خنثی نماید. برای تبدیل زوج‌های مغناطیسی به سیگنال، حلقه‌هایی بین سیم‌ها قرار می‌گیرد.

این نوع از کابل نیز به دو نوع بدون روکش و روکش‌دار تقسیم می‌شود، که هر یک از آن‌ها نیز دارای ویژگی‌ها و خصوصیات منحصر بفردی هستند:

کابل زوج به هم تابیده بدون روکش یا UTP

کابل بدون روکش یا بدون شیلد فاقد روکش بوده و دارای 4 زوج سیم است. بیشتر با نام کابل UTP شناخته می‌شود، زیرا این واژه مخفف عبارت Unshielded Twisted Pair است. بیشترین کاربرد آن در شبکه های اترنت (ethernet) و سیستم‌های تلفن است. به دلیل عدم روکش قیمت بسیار ارزانی دارد و برای شبکه‌هایی که امنیت اطلاعات در آن معنایی ندارد به کار برده می‌شود.

کابل‌های بدون روکش نیز دارای دسته‌بندی‌های مختلفی هستند، به همین دلیل اول نام آن‌ها اصطلاح cat که مخفف عبارت Category (دسته‌بندی) است، گذاشته می‌شود.

انواع کابل UTP

cat 1: برای انتقال صدا و سیم تلفن مناسب است.
cat 2: برای شبکه‌های کامپیوتری که به صورت حلقه به یکدیگر متصل هستند کاربرد دارد.
cat 3: دارای 4 جفت سیم تابیده شده بوده و برای شبکه‌های کامپیوتری حلقه‌ای مناسب است.
cat 4: از 4 جفت سیم بهم تابیده تشکیل شده و توانائی پشتیبانی تا سرعت 10Mbps را دارد.
cat 5: به نسبت مدل‌های قبلی برای انتقال داده سرعت بیشتری دارد، زیرا در هر اینچ آن سیم پیچش یافته است.
cat5e: سرعت بالای این مدل کابل باعث شده تا در شبکه‌های اترنت و فست اترنت و گیگابیت اترنت کاربرد داشته باشد.
cat 6: بالاترین سرعت و پشتیبانی را در مقایسه با مدل‌های قبلی دارد و مناسب شبکه‌های گیگابیت اترنت است.

کابل زوج به هم تابیده روکش دار STP

برای محافظت بیشتر اطلاعات به دور سیم‌ها یک فویل و یا شیلد پیچیده می‌شود. این مدل کابل بهم تابیده با نام اختصاری STP شناخته می‌شود، که مخفف عبارت Shielded Twisted Pair است. فویل و شیلد علاوه بر حفظ اطلاعات، از نویز و اثرات القایی الکتریسیته جلوگیری می‌نماید، به همین دلیل بیشترین کاربرد آن‌ها در شبکه‌های کامپیوتری حلقه‌ای و گیگابیت اترنت است.

فویل و شیلد به کار برده شده در این مدل کابل به روش‌های مختلفی دور سیم‌ها پیچیده می‌شود، به همین دلیل کابل‌های شیلد‌دار در 7 مدل مختلف در باز موجود هستند:

انواع کابل STP

U/FTP: به دور هر زوج سیم یک فویل پیچیده شده است.
F/UTP: به دور کل سیم‌ها یک فویل پیچیده شده است.
S/UTP: کل سیم‌ها در یک شیلد قرار دارد.
SF/UTP: به دور کل سیم‌ها یک فویل پیچیده شده و در یک شیلد قرار گرفته‌اند.
S/FTP: به دور هر زوج سیم یک فویل پیچیده شده و کل سیم‌ها در یک شیلد قرار دارند.
F/FTP: دور هر جفت سیم یک فویل وجود دارد، همچنین دور کل سیم‌ها نیز یک فویل وجود دارد.
SF/FTP: برای امنیت هرچه بیشتر، هر دو جفت سیم دارای فویل و شیلد هستند.

معرفی کابل کواکسیال

کابل کواکسیال Coaxial یکی از انواع کابل‌های مسی بوده، که تقریبا همه ما با آن آشنایی داریم؛ زیرا یکی از کاربردهای آن اتصال تلویزیون به آنتن ماهواره است. این مدل کابل از یک لایه هادی مرکزی یا سیم نازک و یک عایق تشکیل شده است. ساختار داخلی کابل کواکسیال به گونه‌ای طراحی شده تا از نویزها، اختلالات و تداخل سیگنال‌ها در آن پیشگیری نماید.

از این کابل علاوه بر مصارف خانگی، برای اتصال اترنت در اینترپرایز ها و دیتاسنترها کاربرد دارد، زیرا می‌تواند امواج را از آنتن به گیرنده منتقل نماید. ساختار این کابل از یک هادی فلزی، لایه عایق و محافظ رسانا تشکیل شده است.

انواع کابل کواکسیال

در برقراری ارتباط میان شبکه‌های رادیویی، تلویزیونی و تلفنی که فاصله زیادی با یکدیگر دارند از این نوع کابل شبکه استفاده می‌شود. از مدل‌های کوتاه کابل برای لوازم خانگی مانند اتصال تلویزیون به گیرنده دیجیتال استفاده می‌شود. به طور کلی از آن برای انتقال سیگنال از آنتن به گیرنده یا از ایستگاه تلویزیونی به گیرنده‌های تلویزیون و همچنین از دکل رادیویی به گیرنده رادیویی استفاده می‌شود. با توجه به ویژگی‌های فیزیکی به دو نوع زیر تقسیم می‌شود.

Thinnet (نازک)

بدنه کابل بسیار نرم و انعطاف‌پذیر است و به آسانی می‌توان از آن استفاده کرد. برای برقراری شبکه‌های کامپیوتری و رادیویی باید آن را به صورت مستقیم به کارت شبکه متصل نمود. کابل کواکسیال نازک تا فاصله 185 متری قابلیت ارسال سیگنال‌ها را دارد. از این کابل نمی‌توان برای انتقال تصاویر ضبط شده دوربین مدار بسته یا سیستم‌های کنترل از راه دور استفاده کرد.

Thicknet (ضخیم)

ضخامت بیشتری در مقایسه با مدل Thinnet دارد، زیرا هسته آن به نسبت مدل قبلی ضخیم‌تر است و می‌تواند داده‌ها را مسافت‌های طولانی حدود 500 متر نیز منتقل کند. به طور کلی این کابل ستون اصلی شبکه بوده، زیرا قادر است شبکه‌های کوچک را به یکدیگر متصل کند.

معرفی کابل فیبر نوری

فیبر یا یا تار نوری ( Optical Fiber ) یک رشته باریک و بلند بوده که از یک ماده شفاف مانند شیشه یا پلاستیک ساخته می‌شود. به عبارتی این مدل کابل از رشته‌های شیشه‌ای که درون عایق قرار گرفته‌اند، ساخته شده است. معمولا نور در این تارها از یک سر وارد شده و از سر دیگر خارج می‌گردد. پهنای باند کابل فیبر نوری به نسبت کابل‌های معمولی بسیار بیشتر است، به همین دلیل قادرند کلیه داده‌های تصویری و صوتی را به آسانی و با پهنای باند بالا مثلا 10 گیگابیت بر ثانیه و بالاتر انتقال دهند. کابل‌های نوری نیز با توجه به عبور نور در آن‌ها، جنس ساختار داخلی و کاربردی که دارند به انواع گوناگونی تقسیم می‌شوند.

انواع کابل فیبر نوری بر اساس عبور نور

فیبر نوری تک حالته ( Single-Mode): نوعی کابل فیبر نوری بوده که فقط قادر است یک حالت نور را به صورت عرضی حمل کند، به همین دلیل برای مسافت‌های طولانی به کار برده می‌شود.
فیبر نوری چند حالته ( Multi-Mode ): به دلیل هسته بزرگتری که دارد می‌تواند، چندین حالت نور را حمل نماید و قادر است حجم داده بیشتری را انتقال دهد.

انواع کابل فیبر نوری بر اساس جنس ساختار داخلی

فیبر نوری شیشه‌ای: هسته این مدل از جنس شیشه بوده، به نسبت مدل‌های دیگر انعطاف کمتری داشته و امکان برش و تقسیم آن وجود ندارد.
فیبر نوری پلاستیکی: جنس بدنه و هسته این مدل سیم از مواد پلیمری و اکرلیک است. قطر هسته این مدل 1 میلی‌متر بوده و نور با سرعت بیشتری عبور می‌دهد.
فیبر نوری سیلیکا با روکش پلاستیکی: هسته این نوع کابل از جنس سیلیکا بوده و جنس روکش آن از پلیمر و پلاستیک است.

انواع کابل فیبر نوری بر اساس کاربرد

کاربرد در بیرون ساختمان (Outdoor): زمانی که بخواهند بین دو ساختمان ارتباط برقرار کنند از این مدل کابل در محیط خارجی ساختمان استفاده می‌نمایند.
کاربرد در داخل ساختمان ( Indoor): برای برقراری شبکه در داخل ساختمان کاربرد دارند. به منظور بالا بردن انعطاف کابل در داخل تیوب آن یک ژل بی‌رنگ به کار برده شده است.